Vỏ bọc của vết nứt?

Tuy nhiên, bên cạnh việc vui mừng nhẩm đếm từng cú đúp trong mỗi trận cầu rồi nhìn ngắm chiếc đồng hồ kỷ lục mang tên Messi chạy đều đặn, miệt mài và chưa hề có dấu hiệu dừng lại, người hâm mộ đội bóng đỏ-lam cũng vẫn thấy đâu đó thấp thoáng nỗi lo cho một Barca-không-Messi. Ngờ vực dấy lên, có chăng những vết rạn đang tạm thời bị che khuất bởi ánh hào quang từ Argentina mà Tito cần tỉnh táo nhận ra để kịp thời hàn gắn? 

Tài xoay xở của Tito

Dạo gần đây, cứ sau mỗi trận cầu có mặt đội bóng xứ Catalan, báo chí lại tràn ngập hình ảnh Messi cùng những con số; người ta dự đoán khi nào anh sẽ phá được kỷ lục vô tiền khoáng hậu của Gerd Muller, người ta lo lắng khi chàng lùn gục xuống sân đau đớn khi ngưỡng cửa 85 bàn đã ở ngay trước mặt, người ta thở phào khi anh trở lại nguyên vẹn, mạnh mẽ và rồi người ta đào kho mỹ từ lên để tung hô sự vĩ đại nấp dưới một hình hài nhỏ bé. Thế nhưng ngay cả bản thân Leo cũng mong muốn ánh đèn sân khấu sẽ soi rọi cả tập thể thay vì một mình anh, đến mức anh không buồn giữ lại quả bóng hay áo đấu để ghi dấu cho kỷ lục mới của mình sau cú đúp trên sân nhà Betis. Nào, bây giờ chúng ta hãy điểm lại hành trình hào nhoáng đến 43 trên tổng số 45 điểm có thể đạt được tại Liga mùa này của đoàn quân Azulgrana.

Kỷ lục của Messi chỉ nên được xem như lớp kem phủ bên ngoài chiếc bánh ngọt nhào nặn nên bởi cả đội bóng và hoàn thiện bởi Tito mà thôi. Theo tôi, điều tuyệt nhất ở Barça mùa này chính là việc Vilanova sắp xếp và điều chỉnh mọi thứ dù trong hoàn cảnh không mấy thuận lợi để thu về kết quả như ý mặc dù “hoàn hảo” vẫn còn là 2 tiếng xa xỉ đối với chúng ta. Cá nhân tôi không cho rằng kỳ tích của Messi là hệ quả lối chơi của Barça hay màn trình diễn của những vị trí khác. Điều này thật ra cũng khó mà phân định cho rõ ràng, bởi có một thực tế khó phủ nhận rằng Messi là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất mọi thời đại. Tuy nhiên, thay vì nhìn vào những hạn chế theo hướng tiêu cực, sao chúng ta không thử nhớ lại, mặc dù vẫn còn nhiều điều cần khắc phục nhưng thầy trò Tito đã nhẹ nhàng chiếm ngôi đầu bảng Champions League và chỉ đánh rơi đúng 2 điểm tại giải quốc nội cho đến thời điểm hiện tại? 

Cuộc chạm trán với Athletic Billbao

Báo chí khắp nơi ca ngợi trận đấu này như tác phẩm nghệ thuật đầu tay của vị thuyền trưởng Blaugrana. Quả thật, trận đấu đã thực sự làm tôi thích thú, đặc biệt khi tôi lần đầu tiên cùng thưởng thức nó với những người bạn tại Penya Blaugrana London (hội cổ động viên Barcelona Luân Đôn). Các chàng trai Azulgrana đã thể hiện đẳng cấp vượt trội trong phần lớn thời gian của trận bóng, và cứ sau mỗi bàn thắng, bài ca truyền thống của Barça lại vang lên đầy tự hào. Một màn trình diễn tuyệt vời mà điểm nhấn có lẽ là đường chuyền tinh tế đến hoàn hảo của Cesc cho Adriano ở phút bù giờ hiệp 1. Từ đầu mùa, ít khi nào tôi có hứng thú xem video quay lại để phân tích một trận đấu đến như vậy.

Mặc dù khá hài lòng về màn trình diễn của đương kim á quân Liga, song sau khi xem xét trận đấu một cách tỉ mỉ và khắt khe hơn, tôi vẫn nhìn thấy còn rất nhiều điều cần cải thiện. Sau 5 phút đầu chơi đầy hứa hẹn, Xavi bắt đầu bị lấy bóng dễ dàng từ khu vực giữa sân, Iniesta cũng khống chế trượt vài đường chuyền đơn giản, sự kết nối của Jordi Alba với các đồng đội khác tỏ ra khá lỏng lẻo, còn Pique thì đôi lần rời bỏ vị trí một cách khó hiểu. Phải chăng tôi đang chỉ trích quá nhiều? Cũng có thể, nhưng tôi muốn chỉ ra cho các bạn thấy rằng vẫn không thiếu việc cần làm đằng sau một bữa tiệc bàn thắng thịnh soạn và những màn trình diễn chói sáng. Trong suốt 15 phút đầu, chỉ có đúng 1 lần thủ thành đội bạn phải nỗ lực cứu thua, và bên phía chủ nhà thì chỉ riêng Busquets là thể hiện gần đúng với đẳng cấp thực của mình. May sao, trong khi Athletic Bilbao mải mê kèm cặp những vị trí khác, Pique và Mascherano liên tục được tự do cầm bóng đến tận giữa sân, và sự phân bố đội hình đó của các chàng trai Azulgrana đã khiến Bielsa càng tin tưởng chiến thuật của mình sẽ đem lại hiệu quả… cho đến khi ông nhìn thấy chính “trung vệ ham tấn công” Pique một mình một bóng ngay sát cầu môn và dễ dàng phá vỡ thế cân bằng ở phút thứ 22 của trận đấu.

Sau bàn thắng đó, sự tự tin bắt đầu quay trở lại với các chàng trai của chúng ta trong khi Bielsa vẫn không thay đổi chiến thuật của mình. Messi nâng cách biệt lên thành hai bàn và với sự bất lực trong các phương án tấn công của đôi khách cùng những pha bỏ lỡ khá ngớ ngẩn của Llorente và Muniain, trận cầu trở thành nhánh cây sum suê hoa trái cho đoàn quân đỏ-lam thỏa thuê thu hoạch. Kể từ thời điểm đó, người ta mới được thưởng thức trọn vẹn màn trình diễn thăng hoa của các học trò thuyền trưởng Tito, khác hẳn với bộ mặt nhợt nhạt lúc đầu trận. Đừng vội nhận xét tôi là người tiêu cực, nhưng quả thực mặc dù chiến thắng của đẳng cấp ấy là rất ấn tượng, tiếng nói của một huấn luyện viên trong tôi vẫn đòi hỏi phải bới móc ra những điểm yếu để tìm cách khắc phục. Chẳng có huấn luyện viên nào bước vào buổi tập chỉ để nói với các học trò của mình rằng họ là hoàn hảo và không cần rèn luyện thêm gì nữa cả. Việc chạm trán những đối thủ khó chịu như Sevilla trên sân khách hay tiếp đón những hiểm họa tiềm tàng như Real, Atletico Madrid với những mũi công luôn chực chờ rình rập và sẵn sàng trừng phạt mọi sơ hở của đội bạn chưa bao giờ là điều dễ chịu đối với chúng ta. Sau cùng thì sân khấu tưởng chừng hoàn mỹ của chúng ta hôm ấy cũng được xây phần lớn trên nền một đội bóng thiếu tự tin và thiếu niềm tin vào chiến thuật của huấn luyện viên họ. Phát biểu về điều này, cựu thuyền trưởng Newcastle và Mallorca thẳng thắn: “Sẽ là lý tưởng cho Barcelona nếu họ gặp một đối thủ vào trận với ý tưởng bám sát kèm người. Một đấu một, các cầu thủ Barcelona sẽ dễ dàng hạ gục đối phương mà chẳng tốn nhiều công sức. Nếu không có một hàng thủ vững chãi làm hậu phương, việc rải quân để tranh bóng và kèm người trước Barcelona sẽ giết chết bạn; chơi kiểu đó với Barça cũng giống như bạn đang tự bắn vào chân mình vậy”. Ai trong các bạn hãy còn chấm điểm 10/10 cho chiến thắng 5 sao của Barça trước Athletic Bilbao, hãy nhớ Real cũng từng dập đội bóng này tan tác với cùng tỉ số ấy trước khi bất ngờ để thua trên sân nhà Betis. 

Cuộc đối đầu với Real Betis

Nếu bạn đinh ninh vào một trận cầu dễ thở tại sân nhà Betis, hẳn bạn chưa hiểu rõ về đội bóng này. Cũng như đối thủ xứ Andalusia, Betis lần lượt tiếp đón Real rồi Barça 1 hay 2 tuần sau đó. Cả họ và Sevilla đều đánh bại được Madrid nhưng lại chịu trắng tay trước Barca. Hai bàn thắng của Messi trong chuyến làm khách đến sân nhà Betis một lần nữa đóng vai trò quyết định cho chiến thắng, đặc biệt khi Betis đã không đủ may mắn để viết cái tên thứ hai của đội mình lên bảng điện tử. Alba bấm bóng đập xà ngang và Thiago cũng suýt có bàn thắng cho riêng mình, nhưng nhìn chung thì đây vẫn là một trận đấu khó khăn đối với các cầu thủ khách. Cesc chấn thương và phải nhường chỗ cho Sanchez. Mặc dù tôi đã thực sự nản chí với anh chàng Chile này nhưng với nỗ lực vượt bậc trước Betis, nhẽ ra anh xứng đáng được lĩnh công bằng ít nhất một pha kiến tạo. Nhưng chúng ta sẽ bàn về chuyện này sau. Puyol rời sân sau hiệp 1 và vai trò thủ lĩnh cũng đi theo nốt. Có không ít người xì xầm rằng thần may mắn đã đứng về phía chúng ta trong trận đấu này, và quả thực xét về mặt chiến thuật, Tito có lẽ cũng đã nhìn ra không ít điều cần cải thiện.

Bàn về điều này, Pako Ayestarian nhấn mạnh: “Những đội bóng gây được rắc rối cho Barça là những người tạo được sự rối loạn cần thiết ở khu vực giữa sân. Khi Iniesta hoặc Xavi cố gắng nhận bóng tại vị trí sở trường và tìm cách chuyền bóng lên trên, sự bám đuổi, dồn ép mạnh mẽ từ phía Benat và Canas đã gần như bịt kín mọi khoảng trống và liên tục đẩy bật hai tiền vệ Blaugrana ra khỏi vị trí trung tâm, buộc họ phải tự mở không gian ra rộng hơn. Khi Barcelona xoay xở để khoan thủng lá chắn bốn người trước mặt khung thành đội khách, Betis tiếp tục làm công việc phong tỏa hết sức hiệu quả và gần như không để lộ ra một lỗ hổng nào. Sang đến hiệp 2, Betis thay đổi chiến thuật nhằm ngăn cản Barcelona phát động tấn công ngay từ tuyến dưới. Lối đá pressing toàn diện và quyết liệt của họ đã khiến Barça không thể nào triển khai được thế trận theo ý mình”. Những nhận xét này sẽ rất hữu ích cho Tito trong công cuộc phát triển chiến lược và chiến thuật trước mắt. 

Hành trình phía trước

Gerd Muller đã chính thức gửi lời chúc mừng đến Messi và khẳng định chân sút người Argentina là một không chỉ là một sát thủ săn bàn mà còn là một cầu thủ vĩ đại. Theo một số thống kê giả định, nếu loại trừ những bàn thắng của Messi, Ronaldo và Falcao ra khỏi Liga mùa này, Madrid và Barcelona sẽ cùng có 30 điểm, đúng 1 điểm hơn Betis. Nhiều người dựa vào điều này để chứng minh rằng Messi đã trở nên quá quan trọng trong đội hình Barça và thiếu anh, Barça sẽ lạc đường đến chiến thắng. Theo tôi thì đó chỉ là những lý lẽ nhảm nhí vô nghĩa. Thống kê như vậy chỉ thể hiện được việc Barça sẽ chơi thế nào với 10 người trên sân mà thôi. Cesc Fabregas có thể chơi tốt ở vai trò số 9 ảo. Cầu thủ trẻ Rafinha tỏ ra khá sắc bén trong trận đấu trước Benfica. Deufoleu cũng đã được ra sân và có đóng góp đến một mức độ nào đó mặc dù thời gian không cho phép anh thể hiện nhiều. David Villa với 100% phong độ hoàn toàn có thể tự mình lập công mà không cần tìm địa chỉ của Messi để gửi hi vọng – đương nhiên với điều kiện anh học được cách làm sao đừng để bị bẫy việt vị nữa. Song với sự ổn định của hai tiền đạo cánh hiện tại, có khi nào Villa đang trải qua những ngày tháng cuối cùng tại Camp Nou? Trang bìa tờ Sport số ra ngày 12/12/2012 đã chứng minh đây cũng là một câu hỏi đáng lưu ý.

Gần đây có nhiều nguồn tin cho biết Messi từng gửi thông điệp đến cho Guardiola với nội dung: “Hoặc tôi, hoặc Ibra”, và rất có thể điều này cũng đang diễn ra bên trong cánh gà sân khấu đội bóng đỏ-lam hiện tại. Sanchez, Pedro hay Villa chắc chắn không muốn tên mình bị nhắn đến cho Vilanova. Villa có thể đã không may bị “dính đòn”, nhưng Sanchez và Pedro thì khác. Luôn luôn ta thấy một số 9 nỗ lực chạy chỗ trên hàng công để thu hút hậu vệ đối phương, tạo khoảng trống cho Messi ghi bàn, và phía bên kia khu vực trung tâm cũng có một Pedro luôn biết cách biến mình thành mồi nhử. Tuy nhiên, nhìn lại mùa bóng 2010/11 khi Barça đăng quang ở cả đấu trường quốc nội và châu lục, Pedro và Villa đã ghi được tổng cộng 45 bàn thắng. Tại Liga, Villa có 18 và Pedro có 13, cộng lại bằng đúng số pha lập công của Messi. Việc biến những vị trí khác trên hàng công thành những trợ thủ đắc lực cho El Pulga đồng thời vẫn là những hiểm họa tiềm tàng đối với mành lưới đối thủ có thể xem là một trong những nhiệm vụ chính của Tito, đặc biệt khi Champions League đang chuẩn bị bước vào giai đoạn vòng loại trực tiếp đầy khốc liệt. Cũng cần nhớ thêm là từ ngày bước chân vào ngưỡng cửa đội một, Messi đã bỏ lỡ cả thảy 27 trận đấu. Trong số đó, Barça giành được 20 chiến thắng và 3 trận hòa. Vậy tức là chỉ có đúng 4 lần trong 5 năm, Barca-không-Messi phải cam chịu thất bại. Đẳng cấp đã ở đó, ngay trên sân rồi, và dù có hay không có Messi, triết lý bóng đá Barça vẫn tồn tại, vẫn truyền đời và vẫn thấm nhuấn trong các thế hệ cầu thủ. Cũng có thể lịch sử môn thể thao vua sẽ mãi mãi không bao giờ được chứng kiến một vĩ nhân thứ hai như Messi nữa, nhưng khả năng giành chiến thắng của đoàn quân Blaugrana bằng chính triết lý của mình vẫn sẽ trường tồn cùng năm tháng.

Jasper Juinen