Xavi: "Tôi là một người lãng mạn"
Xavi tin rằng chơi bóng đá không có ý nghĩa gì nếu bạn không chịu chuyền bóng.
Nhiều người xem trận thắng 5 – 0 của Barca trước Real Madrid vào tháng 11 năm ngoái là một màn trình diễn bóng đá xuất sắc nhất từ trước đến giờ. Thậm chí Wayne Rooney cũng phải thừa nhận là anh ta đã đứng dậy và vỗ tay khen ngợi Barca khi xem trận đấu này trong phòng khách nhà mình.
[nét mặt Xavi sáng lên]. Thật không? Rooney sao? Điều đó làm tôi cảm thấy tự hào. Rooney, wow! Rooney thật phi thường, cậu ta có thể chơi cho Barca. Và trước khi người ta tưởng tượng ra một cái đầu đề dạng “Xavi khuyên Rooney gia nhập Barcelona” - mặc dù tôi cũng mong muốn như vậy - Ý tôi muốn nói cậu ta là dạng cầu thủ thích hợp với chúng tôi. Trận đấu đó thật tuyệt vời, là trận đấu hay nhất mà tôi từng chơi. Cảm giác vượt trội là thật không thể tin được – đặc biệt là khi đối đầu với Real Madrid! Họ còn không thể chạm được vào bóng. Chúa ơi, thật là một trận đấu tuyệt vời! Trong phòng thay đồ chúng tôi đã tự đứng dậy và vỗ tay khen ngợi chính mình.
Anh đang đề cập đến sự vượt trội về giữ bóng của Barca. Nó đưa đến một kết luận là chúng ta chưa bao giờ chứng kiến một đội bóng với một đặc điểm nhận diện (cho dù là tốt hơn hay dở hơn) rõ ràng như đội tuyển TBN và Barca hiện tại. Tất cả là về sự kiểm soát bóng. Và đó cũng là đặc điểm nhận diện của anh – một đặc điểm có vẻ vượt trội nhất.
Thật hay là hình mẫu tham khảo của bóng đá thế giới ngay lúc này là Barcelona và TBN. Không chỉ vì đó là những đội bóng của chúng tôi mà còn là vì bản thân lối chơi của các đội bóng đó. Bởi vì đó là bóng đá tấn công, không chờ thời, chúng tôi không chờ đợi. Anh gây sức ép, anh muốn giữ bóng, anh muốn tấn công. Vài đội bóng không thể hoặc không chuyền bóng. Vậy anh chơi bóng vì cái gì? Đâu là mục đích? Đó không phải là bóng đá. Phối hợp, chuyền và chơi bóng. Đó chính là bóng đá – với tôi, ít nhất là như vậy. Với những HLV, giống như, tôi không biết nữa, như [Javier] Clemente hay [Fabio] Capello, đó là một kiểu bóng đá khác. Nhưng thật hay là phong cách của Barca hiện nay là một mẫu mực, không phải kiểu bóng đá đó.
Nhưng vài người cho rằng đội tuyển TBN đã chơi tẻ nhạt tại World Cup. Các anh liên tục có những trận thắng 1-0.
Như thế là nói ngược rồi. Không phải là chúng tôi , đó là vì những đội bóng khác đã thi đấu nhàm chán. Hà Lan mong chờ điều gì? Đá phạt đền. Hay [Arjen] Robben tỏa sáng. Bam, bam, bam. Dĩ nhiên là chúng tôi cảm thấy chán nản – đối thủ đã làm mọi chuyện trở nên như vậy. Paraguay ư? Họ đã làm gì? Dựng lên một hệ thống phòng thủ cực tốt và chờ đợi cơ hội từ những pha bóng chết. Phát bóng lên phía trên, bóng bật ra, mất bóng. Nó khó khăn hơn mọi người nhận ra khi có một gã cao hai mét ở phía sau và ngay sát người bạn.
Vậy, giải pháp là gì?
Suy nghĩ nhanh chóng, tìm kiếm những khoảng trống. Đó chính là điều tôi thực hiện: tìm những khoảng trống. Mọi lúc. Tôi luôn tìm kiếm. Mọi lúc, mọi thời điểm. [Xavi bắt đầu lúc lắc đầu diễn tả như thể anh ấy đang quan sát xung quanh] Ở đây à? Không. Còn ở đó? Không. Những người không chơi bóng luôn không nhận ra mức độ khó khăn của việc đó. Khoảng trống, khoảng trống và khoảng trống. Giống như chơi trên PlayStation. Tôi nghĩ: shit!, hậu vệ ở đây rồi, chuyền bóng ra kia thôi. Tôi thấy khoảng trống và chuyền bóng. Đó là những gì tôi thực hiện.
Phải chăng đó chính là điểm mấu chốt của mô hình Barca và là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong lối chơi của CLB? Khi các anh đánh bại Madrid, 8 trong 11 cầu thủ xuất phát là những sản phẩm của đội trẻ và cả 3 ứng viên QBV cuối cùng năm nay cũng vậy – Đó là Lionel Messi, Andres Iniesta và anh.
Vài học viện đào tạo trẻ lo lắng về việc giành chiến thắng, chúng tôi lo lắng về mặt đào tạo cầu thủ. Anh thấy một cậu bé ngẩng đầu lên quan sát và chuyền bóng trước tiên, pum, và thế là anh nghĩ ‘Yep, cậu ta sẽ thực hiện nó’. Mang cậu ta về, huấn luyện cậu ấy. Mô hình của chúng tôi đã được [Johan] Cruyff định hình, nó là mô hình của CLB Ajax. Tất cả là về rondos [lợn con ở giữa, giống như chơi banh khỉ ở Việt Nam]. Rondo, rondo, rondo. Mỗi. Một. Ngày. Đó là bài luyện tập hay nhất. Bạn được rèn luyện tinh thần trách nhiệm và không để mất bóng. Nếu bạn để mất nó, bạn phải vào giữa. Pum-pum-pum-pum, luôn luôn một chạm. Nếu bạn vào giữa, đó là hình phạt, các cầu thủ còn lại sẽ vỗ tay và chê cười bạn.
Một đồng đội tại Barca của anh là Dani Alves nói rằng anh không chơi bóng theo cầu thủ đang chạy, anh tạo ra các pha chạy chỗ bằng cách giúp các đồng đội di chuyển đến những khu vực cụ thể trên sân. “Xavi,” anh ta nói, “chơi bóng ở thì tương lai.”
Bọn họ khiến việc đó trở nên dễ dàng. Nhiệm vụ của tôi là chuyền bóng thế nhưng, wow, nếu tôi được thi đấu với Dani, Iniesta, Pedro, [David] Villa… thì có rất nhiều sự lựa chọn. Đôi khi, tôi thậm chí còn tự nghĩ: thôi chết, cầu thủ này hay cầu thủ kia sắp khó chịu vì tôi đã thực hiện 3 đường chuyền thế mà vẫn chưa chuyền banh cho cậu ấy. Tốt nhất là tiếp theo tôi nên chuyền cho Dani vì cậu ta đã chạy cánh 3 lần rồi. Hay khi Leo [Messi] không được tham gia vào các pha bóng, dường như cậu ấy sẽ thấy khó chịu … và thế là đường chuyền tiếp theo là dành cho cậu ấy.
Anh nói về phong cách thi đấu nhiều hơn là thành tích nhưng 2 điều đó không chỉ là có thể song hành với nhau mà chúng buộc phải đi cùng với nhau, điều đó có đúng không? Arsenal chơi thứ bóng đá rất hay, Arsene Wenger là một HLV hết sức được tôn trọng, nhưng họ không giành được thành tích gì trong nhiều năm. Việc đó có thể xảy ra tại Barca không?
Hầu như là không thể. Nếu bạn thi đấu 2 năm mà không có thành tích gì, mọi thứ cần phải thay đổi. Nhưng bạn chỉ thay đổi những cái tên chứ không phải là bản sắc. Triết lí của Barca là không thể bị bỏ quên. Những cổ động viên Barca sẽ không thông cảm với một đội bóng bị động và thi đấu thất thường. Thật buồn là nhiều người chỉ đánh giá một đội bóng qua thành tích. Lúc này đây, thành tích đã chứng nhận cho lối chơi của chúng tôi. Tôi mừng là, từ một quan điểm cá nhân ích kỉ, 6 năm trước tôi đã bị vỡ mộng; những cầu thủ như tôi đã ở trong tình trạng báo động vì bị mai một dần. Tất cả đều là những cầu thủ: cao 2m, mạnh mẽ, chơi ở trung tâm, cứng rắn, những pha bóng thứ 2 (làm tường tốt), những pha bóng bật ra (chớp thời cơ nhanh)… nhưng giờ đây tôi đã thấy Arsenal, Villarreal và họ có lối chơi tương tự như chúng tôi.
Anh có tự coi mình là một người bảo vệ đức tin không? Một nhà tư tưởng chẳng hạn?
Là thế hay là chết. Tôi là một người lãng mạn. Tôi thích một thực tế là vào lúc này tài năng và khả năng kĩ thuật được đánh giá cao hơn những điều kiện thể chất. Tôi mừng vì đó là sự ưu tiên; nếu không phải vậy, sẽ không có cảnh tượng tương đồng như bây giờ. Bóng đá là môn thể thao chơi để giành chiến thắng nhưng khát khao của chúng tôi thì còn gấp bội. Những đội bóng khác giành chiến thắng và thế là họ thấy hạnh phúc, nhưng 2 điều đó không có cùng giá trị như nhau . Bản sắc là thứ đang bị bỏ quên. Kết quả cuối cùng chính là một kẻ lừa đảo trong bóng đá. Bạn có thể chơi thực sự rất, rất tốt - năm ngoái chúng tôi đã chơi tốt hơn Inter Milan – nhưng đã không thắng. Có những thứ còn lớn hơn kết quả cuối cùng, trường tồn hơn. Một di sản. Inter đã giành được chức vô địch Champions League nhưng chẳng ai nói về họ. Người ta đã chú ý đến tôi từ Euro 2008, nhưng tôi đã chơi như vậy từ xưa đến giờ. Dù vậy, sự thật là tôi đã trưởng thành trong sự tự tin và lặng lẽ. Và điều đó đến cùng với những thành công.
Phải chăng bóng đá Anh gặp khó khăn là vì nó đi theo một thứ văn hóa bóng đá khác?
Bóng đá Anh đã thay đổi; phong cách thi đấu của họ đã có hơi hướm kĩ thuật hơn. Trước kia nó mang tính trực tiếp, đó là về đường bóng thứ 2 (cầu thủ có chiều cao làm tường cho cầu thủ khác dứt điểm), các cầu thủ số 9 đặc trưng là Crouch hay Heskey và đó không phải là bóng đá. Carragher, bùm, phát bóng lên trên; Terry, bùm, phát bóng lên trên. Tôi nghĩ điều đó đang thay đổi: Barry, Lampard, Gerrard, Carrick … là những cầu thủ xử lí banh rất tốt. Bạn quan sát họ và nghĩ, Chúa ơi, họ đang cố gắng để chơi bóng đá.
Có phải Paul Scholes là Xavi phiên bản Anh không?
[Xavi ngắt lời, giọng tràn đầy sự nhiệt tình] Paul Scholes! Một cầu thủ mẫu mực. Với tôi – và tôi thực sự muốn nói điều này – anh ta là tiền vệ trung tâm xuất sắc nhất mà tôi từng chứng kiến trong vòng 15, 20 năm qua. Tôi đã trò chuyện với Xabi Alonso về anh ấy. Anh ta thật xuất sắc và sở hữu tất cả mọi thứ: các đường chuyền quyết định, những bàn thắng, anh ta mạnh mẽ, không để mất bóng và có tầm quan sát. Nếu anh ấy thi đấu ở TBN có lẽ anh ấy sẽ được đánh giá cao hơn nhiều. Các cầu thủ đều ưa thích anh ấy.
...còn tiếp
PDDK1987 (Dịch từ Guardian)
----------------------------
P/S: Đây là bài phỏng vấn do tay bút Sid Lowe thực hiện gần đây trên tờ Guardian của Anh. Những ngày vừa qua có rất nhiều báo từ Goal.com đến các báo thể thao Việt Nam rút ra vài câu trong bài phỏng vấn này để đưa tin về Xavi nhằm câu khách. Để làm khách quan vấn đề mình đã tiến hành dịch bài phỏng vấn này từ bài gốc. Nhưng vì nó quá dài nên mình sẽ chia làm 2 phần, đây là phần 1. Phần còn lại sẽ up lên trong thời gian sớm nhất.