Là một Culer: Dám yêu, dám lên tiếng, hãy chân thành và nỗ lực

Nhưng theo thời gian mọi chuyện dần lắng dịu, mặt nước lại bình yên phẳng lặng. Sau này nhìn lại, tôi thấy phấn khích và không có gì để phải tiếc nuối. Những lời đe doạ đó không giết chết bạn, chúng chỉ làm bạn mạnh mẽ hơn. Bóng đá là cảm xúc, và tôi đã lên tiếng vì tình yêu Barça của mình.

Thưa các bạn, tôi là John Barça (JBtheCulé). Được sự tin tưởng và giao phó từ Ban lãnh đạo Cộng đồng Barçamania Việt Nam, tôi đang là admin chính của trang Facebok này, là đồng Tổng biên tập trang tin mạng xã hội Facebook 'FC Barcelona Vietnam' (FCBVN) từ tháng 9 năm năm 2013. Trước đó một thời gian dài kể từ 26/11/2010, tôi là người sáng lập và admin của trang Facebook 'Diễn Đàn Barcelona Việt Nam' (DĐBVN) (về sau tôi quyết định FCBVN và DĐBVN hợp nhất, nhưng đến tháng 7 vừa qua, vì một lý do không rõ nguyên nhân, Facebook bất ngờ xoá bỏ trang DĐBVN). Và những gì diễn ra 2 năm trước kể ở trên chỉ là một trong số rất nhiều những trường hợp tương tự tôi từng trải qua: bị ném đá, chịu áp lực tinh thần. Rất nhiều lần các bài viết và chia sẻ của tôi bị lên án và phản đối, không phải vì chất lượng thông tin truyền tải, mà vì sự lệch pha trong tư tưởng và cách nhìn nhận, bày tỏ quan điểm. Thậm chí ngay chính từ những người hâm mộ Barça.

Trước đây, tôi vốn không được ban lãnh đạo Cộng đồng Barçamania Việt Nam đánh giá cao – tôi cho rằng là vì mình thiếu bản lĩnh, và bị phản đối qua nhiều bài viết. Là người Á Đông, tôi nhạy cảm trong các mối quan hệ, đặc biệt với các anh chị em bạn bè trong Cộng đồng, luôn muốn dĩ hoà vi quý và được lòng tất cả. Nhưng đã đi một chặng đường đủ dài để đến lúc phải rẽ hướng tư tưởng, tôi nhận ra rằng làm vừa lòng tất cả là điều không bao giờ có thể. Tôi không phải là một cỗ máy nhồi sọ và mỗi cá nhân với những đặc ân được tạo hoá ban cho, có quyền được phát biểu chính kiến, được yêu và được ghét đến tận cùng. Điều duy nhất tôi có thể làm là nỗ lực vì tình yêu Barça, không ngừng bồi đắp tri thức về CLB, rồi kết quả và sự nhìn nhận của mọi người sẽ theo sau. Bản thân chúng ta, nếu đã dám nói, dám làm thì cũng phải dám tự chịu trách nhiệm. Với bóng đá, hay với tình yêu Barça, câu chuyện cũng như thế: yêu là có bày tỏ và cho đã đời, đã có yêu thì phải có ghét và không ai cấm bạn ghét cho hả dạ.

Nhưng tôi đã phản bội lại chính mình. Cách đây ba ngày, trên Facebook FCBVN, một admin của chúng tôi đăng một bức ảnh biếm hoạ từ hoạ sĩ Kap trên tờ Mundo Deportivo (đã được Việt hoá) vẽ hình Cristiano Ronaldo cùng lời thoại: "Thật đáng tiếc khi kỷ lục mới nhất của Messi là ở Champions League. Nếu nó diễn ra ở La Liga thì ít nhất tôi đã có thể vượt qua... bằng những bàn thắng trên chấm penalty". Bức ảnh đấy nhận được hơn 100 likes, nhưng có hàng chục lời phản đối từ chính người hâm mộ Barça. Khi được thông báo việc các tranh luận đi quá xa, tôi quyết định tháo bức ảnh xuống... Để rồi chính tôi ngay sau cũng nhận lấy không ít bình luận phản đối liên quan đến các bài đăng về Barça nhưng "chẳng may" có dính dấp đến Real Madrid. Thời gian đã giúp tôi trở nên lãnh đạm trước những phản hồi không tích cực từ người đọc, nhưng kể từ thời khắc ấy, tôi cảm thấy mình không thể tiếp tục im lặng. Nhân 115 năm ngày thành lập FC Barcelona, tôi có những vấn đề sau muốn trao đổi và làm rõ với các bạn.

Barça - Real Madrid: Tình yêu - thù hận và tư tưởng của chúng tôi

"Hãy giết bọn Catalunya. Giết đàn chó Catalunya ấy đi!" – một người mặc quân phục làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh tại sân Chamartin (sân cũ của Real Madrid) hét lên. Chịu hết xiết, Angel Mur Navarro, một nhân viên xoa bóp của Barça (sau này con trai ông theo nghiệp cha, phục vụ đội bóng đến hơn 3 thập kỷ trước khi về hưu) phản ứng: "Xin lỗi ngài, tôi tuy không sinh ra tại Catalunya, nhưng tôi thấy mình thuộc về xứ sở ấy. Không được xúc phạm Catalunya của tôi!" Tay sĩ quan gằn giọng: "Đồ chó đẻ theo chủ nghĩa ly khai. Mày đã bị bắt vì tội cổ suý phong trài ly khai."

Đó là trận lượt về bán kết Cúp Tổng tư lệnh đầu năm 1943 và trận đấu đi vào lịch sử khi Barça để thua đến... 1-11. Nhưng đó chỉ là một mảnh ghép rất nhỏ trong bức tranh muôn màu đầy hận thù trăm năm của lịch sử El Clasico. Barça đối đầu Real Madrid là một sản phẩm của lịch sử, và chưa bao giờ là một trận cầu đơn thuần. Trận đấu là gói ghém của nhiều thứ mà dù có muốn hay không bạn cũng phải công nhận: chính trị, văn hoá, xã hội,... Barça và Real Madrid tồn tại cùng với nhau, không thể nhắc đến đội này mà lại thiếu đi đội kia, "nếu Barça không tồn tại, chúng tôi sẽ tạo ra họ" – cựu HLV và Giám đốc Jorge Valdano của Real Madrid từng chia sẻ. Tương tự, chừng nào Messi và Cristiano còn khoác áo Barça và Real Madrid, đề tài về cuộc đối đầu giữa hai siêu sao này vẫn sẽ còn được quan tâm. Họ là hiện thân cho lối chơi, phong cách, sức mạnh của hai đội bóng họ khoác áo. Không thể nhắc đến một người mà lại thiếu đi người kia. Vì thế, tôi vẫn cảm thấy bất ngờ và không thể chấp nhận nổi những phát ngôn đại loại "Tôi là fan Barça, nhưng tôi không ghét Madrid", hay "Chúng ta yêu Barça, chứ không phải ghét Real Madrid" dù tình trạng này đã diễn ra mấy năm gần đây.

Tình yêu nói chung và tình yêu bóng đá, Barça nói riêng là một sắc thái đặc biệt, một khái niệm không thể so sánh, cân đo hay phán xét. Mỗi cá nhân có quyền lựa chọn cách yêu, ghét của riêng mình. Nhưng với tôi, hay với Cộng đồng Barçamania Việt Nam này (Cộng đồng chúng tôi là một thực thể riêng, không bao hàm và đại diện cho tiếng nói chung của toàn thể người hâm mộ Barça ở Việt Nam), yêu Barça đồng nghĩa với thù hận Real Madrid. Có một quy luật bất di bất dịch, khi một tổ chức, tập thể hay chỉ đơn giản là một nhóm người được hình thành, chúng luôn đặt ra những nguyên tắc và tư tưởng riêng, thành văn hay bất thành văn. Nói đơn giản, đấy là một cuộc tìm kiếm, tập hợp những cá thể có cùng tư tưởng, chí hướng và tham vọng. Đặt ra những thứ ấy, là để trở thành khuôn khổ trong hoạt động. Có một giai đoạn đàm phán và thoả hiệp xảy ra. Nếu anh thích chúng tôi, anh có thể vào, nhưng phải tôn trọng và tuân thủ luật chơi ấy. Ngược lại, anh không thích luật chơi vì anh nghĩ chúng không hợp với mình, nên ổn thôi, anh có thể từ chối chọn chúng tôi hoặc ra đi. Điều này không phải là một ấn tượng về sự độc đoán hay bá quyền. Chúng tôi không đưa ra chúng để áp buộc mọi người phải theo, mà để gợi ý, để duy trì sự ổn định trong cách vận hành của toàn hệ thống, nhằm đảm bảo, dung hoà lợi ích của các thành viên. Với Cộng đồng này, bóng đá trước tiên là câu chuyện của cảm xúc và lịch sử. Tìm kiếm sự khách quan là điều bóng đá không bao giờ có. Phương châm của Cộng đồng này là "Làm bạn với tất cả", nhưng triết lý không bao giờ thay đổi là "Lấy chất lượng bù số lượng".

Mang đến tin tức về Barça cho Cộng đồng, cho người hâm mộ là trách nhiệm, nhưng thể hiện tình yêu và bày tỏ cảm xúc là quyền của chúng tôi, chúng ta. Những gì chúng tôi đăng tải, luôn song hành cùng nghĩa vụ đảm bảo chất lượng thông tin truyền tải. Nếu sai, chúng tôi nhận và sửa chữa. Nhưng nếu chỉ vì nó làm phật lòng bạn, chướng mắt bạn, bạn có quyền lên tiếng, có quyền bắt chúng tôi "Tháo xuống đi Admin!". Nhưng tháo hay không là quyền lựa chọn của chúng tôi. Không gì có thể ngăn cản cách Cộng đồng này yêu Barça!

Biếm hoạ Caye, Kap

Biếm hoạ Caye từ nhật báo SPORT (Catalunya) và biếm hoạ Kap từ nhật báo Mundo Deportivo (Catalunya) là đặc sản trong phong cách thể hiện tình yêu của Cộng đồng này gần chục năm nay và cũng là truyền thống trong phong cách báo chí Catalunya. Tôi đã nhiều lần nhận được những phản hồi kiểu như "Admin không nên đăng những bức biếm hoạ như thế này, thật mất mặt fan Barça, chúng ta nên tôn trọng đối thủ". Biếm hoạ là một phần của lịch sử báo chí, là tiếng nói phản đối, phê phán và châm biếm những điều xấu, tiêu cực theo cách hài hước, thâm thuý và đôi khi cũng là để thể hiện những khía cạnh tích cực đầy vui vẻ. Biếm hoạ không liên quan đến câu chuyện về sự tôn trọng đối tượng nó nhắm tới. Chúng tôi có sự tôn trọng cho đối thủ, cho Real Madrid, nhưng đó là sự tôn trọng có chọn lọc và đúng chỗ. Khi đăng biếm hoạ về đối thủ, không có nghĩa là đang bôi nhoạ họ. Và với biếm hoạ Caye hay Kap, đối tượng của nó không chừa một ai, ngay cả chính Barça. Vì lẽ đó, tôi hối hận với quyết định tháo bức biếm hoạ đã đăng cách đây ba ngày. Kể từ thời điểm này trở đi, biếm hoạ Caye, Kap sẽ là một phần không bao giờ thiếu tại Facebook FCBVN. Chúng tôi chọn "cười người hôm trước" và sẵn sàng chấp nhận để "hôm sau người cười". Một lần nữa, bóng đá là cảm xúc, chứ không phải sự lựa chọn giá trị cơ hội.

Lại nói về SPORT và Mundo Deportivo, tôi từng đọc được ở đâu đó có bạn nói rằng đây chỉ là hai tờ báo lá cải, là thứ tầm thường. Nếu đúng như thế, hai tờ báo đã chết từ lâu và người Catalunya hay Tây Ban Nha không phải là những độc giả dễ dãi, khù khờ. Nói về SPORT, là chúng ta đang nói về tờ báo trẻ, vừa tròn 35 năm tuổi. Tờ báo mà ngay khi phát hành số ra đầu tiên đã bị các chuyên gia nhận đình rằng nó sẽ chỉ tồn tại được 3 tháng. Nhưng thực tế là SPORT đã tồn tại và phát triển suốt 35 năm qua bằng sự năng động và tư duy nhạy bén, trong hai năm liền 2013 và 2014 được Metrix Lab bầu chọn là một trong những "trang web tin tức – thông tin tốt nhất năm" của Tây Ban Nha. Với Mundo Deportivo, chúng ta đang nói về tờ báo thể thao lâu đời nhất vẫn còn phát hành ở Tây Ban Nha, và thứ hai của châu Âu. Ra đời vào năm 1906, vừa qua, tờ báo này đánh dấu cột mốc 30.000 ấn bản. Suốt 4 năm nay, tôi luôn tìm đến hai tờ báo này mỗi ngày và các bạn được tiếp cận thông tin Barça như ngày nay phần lớn đều xuất phát từ SPORT và Mundo Deportivo.

Lời kết

Tôi còn nhớ, năm 2012, khi một phóng viên hỏi Pep Guardiola rằng ông sẽ nói gì với những người hâm mộ Barça (trẻ tuổi) đã khóc sau khi đội bóng bị loại bởi Chelsea tại bán kết trong sự tiếc nuối vô bờ bến, ông trả lời: "Các bạn ấy sẽ còn phải khóc thêm nhiều, trải qua thêm nhiều những lần như thế nữa".

Đội bóng 115 năm tuổi này được góp dựng nên bởi tình yêu và sự cổ vũ của những người hâm mộ, những Culer. Trải qua những biến cố và thử thách của chặng đường phát triển, tình yêu chân thành và thuần khiết ấy chính là những cái chân vững chãi giúp CLB đứng dậy, vươn lên và vững bền. Có lúc "Người khổng lồ" gục ngã, nhưng những đôi chân kiên cố kia sẽ lại giúp nó tiếp tục ngồi dậy.

Những ai chỉ mới tìm đến Barça như một mối tình mới, hoặc tìm đến Barça như một mối tình đầu, hoặc vì bất kỳ lý do gì chọn Barça làm nơi đặt trái tim mình vào, và cả những người chung thủy suốt nhiều năm qua, sẽ phải trải qua thêm nhiều chặng đường chông gai nữa. Trên con đường đầy thử thách ấy, Barça không tự nó loại bỏ đi những thành phần hời hợt, không chân thành và thời vụ. Mà chính những thành phần đó sẽ tự động loại mình ra.

Còn những ai vẫn nhất quyết tìm kiếm một tình yêu thực sự với Barça, các bạn sẽ luôn có được sự dìu dắt và dẫn đường của chúng tôi. Tất cả sẽ cùng đội bóng leo lại lên đỉnh vinh quang với ánh hào quang ấm áp lần nữa. Hành trình leo lên ấy, gió buốt sẽ muốn cắt vào da bạn, sợ hãi sẽ muốn đánh bật bạn trở lại với vực sâu, nhưng hãy cố gắng và vững chí. Lửa thử vàng! Cái mác "fan phong trào" từ lâu đã trở thành một sự thừa nhận và dù có chấp nhận hay không, nó vẫn sẽ cứ tồn tại. Chỉ có sự tự nỗ lực, ham mê và chủ động tìm tòi, bồi đắp kiến thức và tình yêu của chính những người bị (vô tình) dán mác ấy mới giúp họ tự tháo nó đi.

Chúng ta đang không sống trong thời kỳ độc tài Franco, thời kỳ mà người Catalunya chỉ có thể tìm đến những trận cầu của Barça để được cất cao tiếng nói, được sống và được yêu bản sắc Catalunya một cách tận cùng. Vì thế, nếu đã yêu Barça, thì hãy dám yêu cho trót, cho đã đời, đừng ngại ngùng ánh mắt người khác!