Vấn đề 'số 9'

Sự thay đổi đã quá rõ ràng ngay trong đội hình xuất phát một vài trận đấu vừa qua của đội. Một hàng tiền vệ hình kim cương với sơ đồ 4-4-2 ngay ở trận El Clasico, một đội hình 2 máy quét trước Celta – liệu mọi thứ đã thay đổi với Barça? Hoàn toàn không, Martino đơn giản chỉ thử nghiệm, thí nghiệm những phương án mới. Theo một hướng phong cách, ông đã thử nghiệm ngay từ đầu, trộn lẫn vào đó là những đường bóng trực diện, bóng dài, hàng thủ lùi sau, và một biến thể mang tính phòng ngự cao hơn của tiki-taka với việc kiểm soát bóng. 1-0 hay 4-0, 70% hay 48%, Martino đã tìm ra những cách khác nhau để lèo lái đội bóng ông được "thừa kế" mà vẫn có được mục tiêu cao nhất. Vì rằng giờ đây ông đã vượt qua những chỉ trích ban đầu, ông lại có thể mạnh dạn hơn trong việc thử nghiệm đội hình, thử nghiệm khả năng của các học trò xem họ còn có thể thi đấu ở những vị trí nào: Messi đã về cánh phải, Neymar và Cesc đều đã chơi ở trung tâm hàng công, Song chơi như một tiền vệ công – và đừng bất ngờ nếu Mascherano có một chỗ ở hàng tiền vệ. Có thể điều này có vẻ nhảm nhí với vài người, nhưng có thể thấy, bằng việc thử nghiệm này, Tata còn có thể tìm ra những gì đội bóng đang thiếu – ngoài việc thiếu một trung vệ.

Barça đã chơi gần như với cùng một sơ đồ trong 5 năm. Hàng công thật sự đáng kinh ngạc, không hề thua kém Real hay Bayern, hàng tiền vệ vẫn chưa có đối thủ, và một hàng phòng ngự, có thể điều này đi ngược với những gì nhiều culé sẽ nói, cũng vẫn mang đẳng cấp thế giới. Với những nỗ lực của đội bóng trong việc tăng chiều sâu của đội hình, những dự bị của Barça không hề thua kém bất cứ đội bóng nào – với những Montoya, Bartra, Puyol, Adriano, Song, Fabregas, Pedro, và Tello, họ đều là những tài năng kiệt xuất, họ hoàn toàn có thể có một chân trong đội hình "Toàn sao" châu Âu hay thậm chí là thế giới. Vấn đề đó là, họ gần như có cùng phong cách chơi với những đối thủ cạnh tranh trực tiếp với họ cho một vị trí trong đội hình xuất phát. Montoya và Adriano có xu hướng phòng ngự nhiều hơn so với Alves hay Alba, nhưng nhìn chung, họ đều có xu hướng dâng cao. Puyol-Bartra cơ bản chính là một bản sao của Piqué-Masch, và cựu tiền vệ Arsenal lại có quá ít khác biệt so với Busi hay Iniesta – đồng ý là có chút sức mạnh, chút trực diện hơn trong lối chơi, nhưng cơ bản, Cesc vẫn giống hệt những người kia. Pedro va Alexis hầu như không thể phân biệt trong vài năm qua, và tốc độ cùng khả năng ghi bàn của Tello chỉ như một phiên bản "hàng tàu" của Neymar.

Mấu chốt là khi Martino nhận ra việc lối chơi của Barça sẽ không thể luôn luôn hiệu quả, ông cũng nhận ra rằng đôi khi, ngay cả 11 cầu thủ giỏi nhất cũng không thể là chìa khóa cho vẫn đề của đội bóng. Jordi Roura nhận ra điều đó theo một cách không hề dễ chịu ở mùa đông năm ngoái. Vì thế khi mọi thứ không còn như ý muốn, khi đối thủ bít hết các khoảng trống và "dựng một chiếc xe bus" trước khung thành, làm cách nào Tata có thể thay đổi trận đấu và điều khiển nó theo ý mình? Chúng ta còn lựa chọn nào khi Messi, Iniesta và Xavi bắt đầu chuyền bóng qua lại một cách vô định? Đưa vào một cầu thủ chạy cánh khác: họ cần khoảng trống, một thứ quá xa xỉ trong những hoàn cảnh như vậy. Chơi với hàng thủ 3 người: chúng ta đã để người duy nhất có thể đá tốt cả hậu vệ cánh và trung vệ sang công quốc Monaco. Đưa vào một tiền vệ con thoi, có sức mạnh, như Seydou Keita: Song chỉ vừa được sử dụng như vậy trong vài trận đấu, không rõ Tata tin tưởng anh đến mức nào, trong khi Sergi Roberto và Dos Santos đơn giản là còn quá non ở thời điểm này. Tata có thể để Messi chơi rộng, và đưa vào một trong phong, như Cesc???

Theo thời gian, khuôn mẫu dành cho một cầu thủ Barça đã trở nên cực kỳ gò bó, và kết quả là một trong những đội hình thiếu đa dạng nhất trong những đội hàng đầu châu Âu, khi xét đến phong cách thi đấu cũng như vị trí thi đấu. Tata Martino đã nêu rõ ràng ông muốn đội bóng của mình có một lối chơi thật phong cách và đa dạng – và chỉ với một đội hình đa dạng, ông mới có thể đưa ra điều mà mình mong muốn. Và dù nhiều fans sẽ cho "kế hoạch B" này, việc cân nhắc một thứ gì đó mới mẻ ngoài lối đá "mặc định" của đội bóng, là dị giáo, thực tế là những thay đổi này đã từng được cân nhắc, đã từng bước được đưa vào tiến hành. Martino đưa Messi về cánh phải lần đầu kể từ 2009 trong trận đấu trước Milan và Madrid. Nhưng hay làm rõ một điều: Cesc Fabregas, một tiền vệ tài năng với một thái độ tuyệt vời, đơn giản là không phù hợp với vị trí trung phong cho những trận đấu lớn. Anh luôn cố gắng một cách đáng ngưỡng mộ và thi đấu tròn vai ở vị trí trung phong cho cả Barça và TBN, nhưng nếu Martino muốn cho Messi đá ở cánh phải trước những hàng tiền vệ dày đặc, một trong những thứ trong danh sách mua sắm của ông phải là một số 9, số 9.0, một số 9 thực thụ.

Hai tờ nhật báo xứ Catalan El Mundo Deportivo và Sport đã nói từ khi Tito còn đương nhiệm rằng, Barça cần một cầu thủ kiểu Larsson trước đây. Và chắc chắn rằng, ai lại không cần một cầu thủ như vậy: rẻ tiền, có tuổi nhưng vẫn là một tiền đạo hàng đầu người vẫn thoải mái dù phải ngồi dự bị và chơi như một "siêu dự bị". Nhưng David Villa không hài lòng với vị trí đó, và có vẻ rằng không có nhiều lựa chọn cho Barça. Tuy nhiên mọi thứ có thể thay đổi, như tờ Mundo đã đưa tin rằng Zubi vừa đến Đức và ông không chỉ đến để gặp đại diện của Ter Stegen, mà là cả Lewandowski. Tiền đạo người Ba Lan sẽ hết hợp đồng với Dortmund hè năm sau và được đồn ở khắp nơi rằng anh sẽ chọn Bayern Munich làm bến đỗ tiếp theo – tuy vậy, có tin đồn rằng với việc Pep đến cùng với sơ đồ không số 9 của ông đã làm mọi thứ thay đổi. Nếu Barça cố gắng thật sự nghiêm túc và lâu dài trong việc thuyết phục Lewy, chúng ta có thể đưa anh ấy khỏi nước Đức – nhưng không thể để anh ngồi dự bị như một sự thay thế cấp thiết.

Nếu Lewy đến, sẽ có nghĩa là Martino kiên định với sơ đồ có tiền đạo cắm bên cạnh, hoặc là trước mặt Messi. Mọi người có thể sẽ nhớ đến thất bại với Ibrahimovic, nhưng sự thực là, thứ duy nhất Ibra không phù hợp cho Barça chính là tính cách của anh. Sự có mặt của Lewy sẽ đồng nghĩa với sự thay đổi toàn diện về phong cách lẫn chiến thuật, đòi hỏi cả việc Tello phải ra đi với dạng cho mượn hoặc bán đứt anh và gây khó khăn cho những tài năng trẻ từ lò đào tạo của CLB. Nhưng nếu Tata Martino cần một đội hình thực sự có chiều sâu, trong cả chất và số lượng, việc dựa vào những cầu thủ trẻ là không khả thi. Nếu họ thực sự giỏi, họ sẽ tìm được chỗ đứng của mình, nhưng nếu không, họ cần phải bị bán đi hoặc cho mượn và bị thay thế. Vả lại, Zubizarreta đơn giản là không thể chỉ chờ cho những tài năng trẻ trưởng thành: chúng ta không thể chờ 2, 3 năm cho Dongou hay Sandro để trưởng thành, cũng như Xavi cần phải được thay thế ít nhất 2 năm trước khi Sergi Samper sẵn sàng.

Còn nhiều điều khác có thể nói về hướng đi của Tata Martino chọn cho Barça, và loại cầu thủ ông cần để thực hiện thành công những thay đổi ấy. Nhưng vấn đề số 9 chính là một minh chứng rõ nét cho hậu quả mà những năm tháng sai lầm trong chuyển nhưỡng đã gây ra cho Barça, và chướng ngại vật đặt ra trước Gerardo Martino. Cần phải xem xét liệu Martino sẽ được tự do như thế nào trên thị trường chuyển nhượng, nếu Rosell không muốn phải mở hầu bao hay giảm ảnh hưởng của lò La Masia với CLB. Nhưng nếu có điều gì đó có thể nhận ra trong những trận đấu vừa qua, thì đó là Martino đã sẵn sàng để xây dựng một đội bóng của riêng ông. HLV Argentina đến mà vẫn chưa có một bản hợp đồng riêng nào của mình, nhưng ông có những trinh sát của mình trên khắp thế giới ngay từ đầu. Với việc Barça cần không chỉ một tiền đạo, mà là một hoặc thậm chí 2 thủ môn và cả những người kế thừa Xavi và Puyol, có thể thấy 2 kỳ chuyển nhượng tới sẽ rất bận rộn. El Tata là một HLV thực dụng, thành công với những kế hoạch rõ ràng cho Barça: câu hỏi là, liệu ông có thể xây dựng một đội hình đủ mạnh để thực hiện những kế hoạch ấy.