Trước tin các nhà đài Việt Nam liên kết sửa sai lỗi độc quyền trước đây dẫn đến tình trạng bị đám tư bản nước ngoài ép một cái giá cắt cổ, tôi thực sự không hiểu hàng loạt động thái trên các báo gần đây phê phán người xem bóng đá trên internet có phải do các đại gia nhà đài đứng sau giật dây.
Đầu tiên phải điểm qua chút về cái gọi là bản quyền truyền hình. Nôm na là bóng đá không biên giới, người xem không có điều kiện đến sân theo dõi trực tiếp nên phải xem qua tivi và tất nhiên ở thời đại kiếm tiền toàn cầu như hiện nay thì bạn phải trả chút ít nhưng có một quy tắc bất di bất dịch là phí sẽ thấp hơn giá vé vào sân. Đó là chi phí trả cho công sức những người đứng trên sân làm công việc truyền tín hiệu, là những người biên tập, bình luận...chung quy là một hệ thống vận hành ăn theo một trận đấu nhằm mục đích phục vụ khán giả theo tiêu chí của thị trường.
Ở đây ta xét đến giải Anh. Theo thông tin bên lề thì giá vé trung bình của một trận đấu của một đội bóng tầm trung trung tạm gọi là xem được như Arsenal có giá vé rơi vào khoảng 600 nghìn một trận. Ở Việt Nam, giá vé đó chỉ có nếu ta ngồi mua của cò tức là nó vượt quá khả năng trung bình của người Việt Nam. Như vậy nếu tính cả một mùa giải thì bạn sẽ bỏ ra cỡ khoảng 23 triệu để xem Arsenal đá. Đây chính là tư duy con rối mà K+ nghĩ đến để rồi đưa ra một lập luận kẻ hề kéo phí bản quyền từ 4 triệu lên vèo 19 triệu vài năm trước: bỏ một tháng có trên trăm nghìn là bạn xem được 4 trận của Arsenal. Tính ra là một năm rơi vào khoảng 2 triệu là bạn có thể xem trực tiếp tất cả các trận của Arsenal. Một cái phí bằng một phần mười so với xem trực tiếp trên sân.
Giờ đây khi cái giá đang bị ép lên 37,5 triệu thì bạn có tin rằng chi phí bạn phải trả cho những kênh truyền hình hám lợi kia sẽ tăng lên bao nhiêu? Xét trên góc độ kinh tế, nếu gần 1 triệu thuê bao thôi không dùng kênh truyền hình trả phí đó nữa thì đảm bảo kênh đó sập. Người xem cần quái gì tới gần trăm kênh khi họ chỉ xem một trận bóng đá? Nếu tính chi phí chia đầu kênh ra và họ chọn một kênh yêu thích thì chi phí cũng không hề chia đều ra những gói nhỏ kiểu đó. Do đó bản thân người mua đã bị nhét vào một nồi thập cẩm những kênh nhiều khi họ ngó tới không quá 10 giây một ngày. Thế cũng là một sự lãng phí về hình ảnh!
Với 4 triệu (dự kiến) cho một năm, bạn trung bình bỏ ra 100 nghìn cho một trận đấu để xem Arsenal đá trên tivi. Thứ lỗi khi tôi nói rằng xem trên thiết bị USB 3g có lẽ cũng không đắt bằng. Đó là một cái giá không thể chấp nhận nổi chỉ vì những trò hề về cái gọi là bản quyền truyền hình.
Internet có vi phạm bản quyền truyền hình?
Chúng ta đã thử tìm nhiều cách xem trên youtube mà bị kênh này xoá hết video vì vi phạm bản quyền hình ảnh của UEFA Champions League. Do đó không cần phải thắc mắc về câu hỏi ở trên. Xem bóng đá lấy hình ảnh trực tiếp từ các kênh có bản quyền truyền hình là vi phạm. Nhưng vi phạm đến đâu và xử lý như thế nào đang là điều cần chú ý tới để tránh...vào tù vì muốn xem Arsenal đá bóng.
Người ta nói (thật ra là đám báo chí được trả tiền nói) khán giả xem trên internet là giết chết bóng đá và những khán giả chân chính. Nói thế này đúng 1 nhưng sai 2. Thực sự khi ta không trả tiền cho đám truyền hình thì tự khắc tiền bản quyền trả cho các đội bóng giảm theo dẫn tới lương thưởng cầu thủ cũng đi xuống. Điều đó dẫn đến một số hệ luỵ tất yếu khi thiếu tiền. Việc này khỏi bàn.
Nhưng sai 2 ở chỗ khán giả chân chính sẽ bị tăng giá vé để bù thu chỉ vì khán giả không chịu xem truyền hình nữa? Sai toét. Chính tivi đã giết chết bóng đá khi thu hút khán giả thay vì tới sân chen nhau sứt đầu mẻ trán lại ngồi bên kênh truyền hình. Giờ không ai được xem trên tivi nữa thì họ sẽ buộc phải quay lại sân cỏ chứ sao nữa. Dĩ nhiên mặt đúng là khi sân cỏ phải đáp ứng đủ và chất lượng nhu cầu của khán giả: sân đủ to, dịch vụ bên lề đủ tốt vì nếu không khán giả cũng tự khắc chán đá bóng và quay sang những môn nào phù hợp hơn với bản thân.
Giờ là kinh tế thị trường và bản quyền truyền hình là sản phẩm của một tập đoàn kinh tế - một cỗ máy ăn thịt người đúng nghĩa. Xem hay không là quyền của ta và lựa chọn tất yếu của những người dân nghèo là internet. Hãy cẩn thận khi cố ép bộ phận dân nghèo này đến đường cùng vì lúc đó chính họ sẽ quay lưng với bóng đá khi nên nhớ dù có thế nào đi nữa bóng đá cũng chỉ là một trò chơi giải trí.
Xem bóng đá trên internet, người xem gặp phải vô vàn khó khăn và bất tiện. Nhưng những tên tài phiệt, những định chế thị trường vẫn cố gắng tước bỏ đi cái quyền sống khá cơ bản và hành động vật lộn để sống của những người nghèo. Đây là một đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa đang đáp ứng nhu cầu quyền lợi cho các nhóm lợi ích gây bất lợi cho số đông. Chúng ta không đồng ý phát động một phong trào bài trừ K+ khi xưa để bóp chết nhu cầu sống cơ bản của họ nhưng ngược lại họ cũng không được quyền bóp nghẹt chúng ta và nhà nước phải hành động để điều đó không xảy ra. Nếu nó xảy ra, thay vì phát động phản đối K+ thì chúng ta phải đào đến tận gốc rễ của nó để phản đối chính bóng đá. Đào thải nó ra khỏi sở thích, đào thải nó ra khỏi đam mê, đào thải nó ra khỏi hệ thống giải trí thì lúc đó bóng đá trở lại giá trị thật. Bản thân bóng đá không có lỗi, chỉ có những người đang cố lợi dụng bóng đá mới có lỗi và có vẻ sự thương mại hoá toàn diện của bóng đá đối với các nền bóng đá tiến bộ đã lan dần đến chúng ta. Đồng ý hay không đồng ý thì chúng ta phải lựa chọn. Hy vọng với sự tiến triển thế này thì vào một ngày không xa, chúng ta chỉ đủ tiền để xem các trận bóng đá thiếu nhi. Còn hiện tại nếu ta vẫn sống khoẻ với internet thì bóng đá tiếp tục sống khoẻ trong lòng người hâm mộ.
Đầu tiên phải điểm qua chút về cái gọi là bản quyền truyền hình. Nôm na là bóng đá không biên giới, người xem không có điều kiện đến sân theo dõi trực tiếp nên phải xem qua tivi và tất nhiên ở thời đại kiếm tiền toàn cầu như hiện nay thì bạn phải trả chút ít nhưng có một quy tắc bất di bất dịch là phí sẽ thấp hơn giá vé vào sân. Đó là chi phí trả cho công sức những người đứng trên sân làm công việc truyền tín hiệu, là những người biên tập, bình luận...chung quy là một hệ thống vận hành ăn theo một trận đấu nhằm mục đích phục vụ khán giả theo tiêu chí của thị trường.
Ở đây ta xét đến giải Anh. Theo thông tin bên lề thì giá vé trung bình của một trận đấu của một đội bóng tầm trung trung tạm gọi là xem được như Arsenal có giá vé rơi vào khoảng 600 nghìn một trận. Ở Việt Nam, giá vé đó chỉ có nếu ta ngồi mua của cò tức là nó vượt quá khả năng trung bình của người Việt Nam. Như vậy nếu tính cả một mùa giải thì bạn sẽ bỏ ra cỡ khoảng 23 triệu để xem Arsenal đá. Đây chính là tư duy con rối mà K+ nghĩ đến để rồi đưa ra một lập luận kẻ hề kéo phí bản quyền từ 4 triệu lên vèo 19 triệu vài năm trước: bỏ một tháng có trên trăm nghìn là bạn xem được 4 trận của Arsenal. Tính ra là một năm rơi vào khoảng 2 triệu là bạn có thể xem trực tiếp tất cả các trận của Arsenal. Một cái phí bằng một phần mười so với xem trực tiếp trên sân.
Giờ đây khi cái giá đang bị ép lên 37,5 triệu thì bạn có tin rằng chi phí bạn phải trả cho những kênh truyền hình hám lợi kia sẽ tăng lên bao nhiêu? Xét trên góc độ kinh tế, nếu gần 1 triệu thuê bao thôi không dùng kênh truyền hình trả phí đó nữa thì đảm bảo kênh đó sập. Người xem cần quái gì tới gần trăm kênh khi họ chỉ xem một trận bóng đá? Nếu tính chi phí chia đầu kênh ra và họ chọn một kênh yêu thích thì chi phí cũng không hề chia đều ra những gói nhỏ kiểu đó. Do đó bản thân người mua đã bị nhét vào một nồi thập cẩm những kênh nhiều khi họ ngó tới không quá 10 giây một ngày. Thế cũng là một sự lãng phí về hình ảnh!
Với 4 triệu (dự kiến) cho một năm, bạn trung bình bỏ ra 100 nghìn cho một trận đấu để xem Arsenal đá trên tivi. Thứ lỗi khi tôi nói rằng xem trên thiết bị USB 3g có lẽ cũng không đắt bằng. Đó là một cái giá không thể chấp nhận nổi chỉ vì những trò hề về cái gọi là bản quyền truyền hình.
Internet có vi phạm bản quyền truyền hình?
Chúng ta đã thử tìm nhiều cách xem trên youtube mà bị kênh này xoá hết video vì vi phạm bản quyền hình ảnh của UEFA Champions League. Do đó không cần phải thắc mắc về câu hỏi ở trên. Xem bóng đá lấy hình ảnh trực tiếp từ các kênh có bản quyền truyền hình là vi phạm. Nhưng vi phạm đến đâu và xử lý như thế nào đang là điều cần chú ý tới để tránh...vào tù vì muốn xem Arsenal đá bóng.
Người ta nói (thật ra là đám báo chí được trả tiền nói) khán giả xem trên internet là giết chết bóng đá và những khán giả chân chính. Nói thế này đúng 1 nhưng sai 2. Thực sự khi ta không trả tiền cho đám truyền hình thì tự khắc tiền bản quyền trả cho các đội bóng giảm theo dẫn tới lương thưởng cầu thủ cũng đi xuống. Điều đó dẫn đến một số hệ luỵ tất yếu khi thiếu tiền. Việc này khỏi bàn.
Nhưng sai 2 ở chỗ khán giả chân chính sẽ bị tăng giá vé để bù thu chỉ vì khán giả không chịu xem truyền hình nữa? Sai toét. Chính tivi đã giết chết bóng đá khi thu hút khán giả thay vì tới sân chen nhau sứt đầu mẻ trán lại ngồi bên kênh truyền hình. Giờ không ai được xem trên tivi nữa thì họ sẽ buộc phải quay lại sân cỏ chứ sao nữa. Dĩ nhiên mặt đúng là khi sân cỏ phải đáp ứng đủ và chất lượng nhu cầu của khán giả: sân đủ to, dịch vụ bên lề đủ tốt vì nếu không khán giả cũng tự khắc chán đá bóng và quay sang những môn nào phù hợp hơn với bản thân.
Giờ là kinh tế thị trường và bản quyền truyền hình là sản phẩm của một tập đoàn kinh tế - một cỗ máy ăn thịt người đúng nghĩa. Xem hay không là quyền của ta và lựa chọn tất yếu của những người dân nghèo là internet. Hãy cẩn thận khi cố ép bộ phận dân nghèo này đến đường cùng vì lúc đó chính họ sẽ quay lưng với bóng đá khi nên nhớ dù có thế nào đi nữa bóng đá cũng chỉ là một trò chơi giải trí.
Xem bóng đá trên internet, người xem gặp phải vô vàn khó khăn và bất tiện. Nhưng những tên tài phiệt, những định chế thị trường vẫn cố gắng tước bỏ đi cái quyền sống khá cơ bản và hành động vật lộn để sống của những người nghèo. Đây là một đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa đang đáp ứng nhu cầu quyền lợi cho các nhóm lợi ích gây bất lợi cho số đông. Chúng ta không đồng ý phát động một phong trào bài trừ K+ khi xưa để bóp chết nhu cầu sống cơ bản của họ nhưng ngược lại họ cũng không được quyền bóp nghẹt chúng ta và nhà nước phải hành động để điều đó không xảy ra. Nếu nó xảy ra, thay vì phát động phản đối K+ thì chúng ta phải đào đến tận gốc rễ của nó để phản đối chính bóng đá. Đào thải nó ra khỏi sở thích, đào thải nó ra khỏi đam mê, đào thải nó ra khỏi hệ thống giải trí thì lúc đó bóng đá trở lại giá trị thật. Bản thân bóng đá không có lỗi, chỉ có những người đang cố lợi dụng bóng đá mới có lỗi và có vẻ sự thương mại hoá toàn diện của bóng đá đối với các nền bóng đá tiến bộ đã lan dần đến chúng ta. Đồng ý hay không đồng ý thì chúng ta phải lựa chọn. Hy vọng với sự tiến triển thế này thì vào một ngày không xa, chúng ta chỉ đủ tiền để xem các trận bóng đá thiếu nhi. Còn hiện tại nếu ta vẫn sống khoẻ với internet thì bóng đá tiếp tục sống khoẻ trong lòng người hâm mộ.
. Dân mình chỉ đoàn kết 1 lòng khi bị động chạm tới những nhu cầu sát sườn như miếng cơm manh áo. Không có quả đói vỡ mồm 1945 thì cũng không thể có Cách mạng Tháng Tám. Thế nhưng cứ dính dáng tới LỢI ÍCH thì lại hoàn toàn khác. Vì thế, trong vụ này mới có chuyện các nhà đài không ai chịu ai, chỉ nhăm nhăm đẩy giá cao lên để mình mình thu lợi, chứ nhất định không chịu hợp tác để bật lại đối tác nước ngoài.
, đảm bảo không giựt. ;
