Điều vĩ đại cần những vĩ nhân
Nhìn vào gương mặt Bielsa thất thần suốt trận đấu có thể nhận thấy ông không dám thốt lên được câu nói hiệp sĩ nhất tôi từng nghe mà Sir Alex dùng đến sau trận chung kết Champions League 2011: đây là đội bóng mạnh nhất tôi từng gặp. Có thể tỷ số quá cách biệt khiến một bậc thầy về chiến thuật phải đau lòng và lặng người đi.
Nếu cảm tính đánh giá trận đấu theo mặt tỷ số thì rất dễ nhầm Bilbao là đội bóng đến từ giải đấu có mặt Barça B. Nhưng sự thực không phải thế. Bilbao là đội chơi tấn công hiện đại nhất trong số 14 đối thủ Barca gặp từ đầu mùa ở Liga. Trong 13 trận trước, duy nhất Real Madrid là đội bóng chơi sòng phẳng với Barca bằng cách bố trí tấn công đều đặn từ các hướng. Nhưng bản thân đội bóng hoàng gia cũng phải chịu cảnh bị dồn ép và tập trung chủ lực vào con bài C.Ronaldo. Còn lại đa số các đội khác đều chủ yếu chơi với sơ đồ 4-5-1. Nhưng Bielsa đã cất chủ lực Llorente trên băng ghế dự bị. Chỉ cần nhìn vào hướng lên bóng của đội khách trong 15 phút đầu trận là ta có thể thấy Bielsea dự định chơi bóng dọc biên rồi nhả lại Aduriz làm tường để thọc sâu vào vòng cấm và sử dụng tốc độ để hạ Pique bằng các cú căng ngang khung thành. Hai cánh của đội khách lên đều và cự ly được giữ trong phản công cánh là ngắn và gần như không dùng chuyền dài để phát động. Đây là chiến thuật táo bạo nhất y hệt Sevilla đã dùng để đánh bại Real Madrid. Rất tiếc, Bilbao hôm qua đã gặp phải một Barca tuyệt vời.
Vĩ nhân ở ngoài đường pít
Cách đây 3 năm, khi Puyol nâng chiếc cúp Champions League ở Rome, tôi có nói với một tay hâm mộ: Pep thật vĩ đại. Vào thời điểm đó dĩ nhiên chả ai cho rằng tay trẻ măng vừa năm đầu làm huấn luyện viên là vĩ đại cả. Và câu nói tôi nhận được từ tay hâm mộ đó là: Pep chỉ ở dạng giỏi thôi. Rất nhanh sau đó, tôi không còn thấy mặt tay đó nữa vì sang năm sau Pep đã đạt được thành tích vô tiền khoáng hậu và mở ra một thời kỳ huy hoàng cho câu lạc bộ. Tôi nói điều trên không phải để khoe rằng tôi nhìn người giỏi. Tôi chỉ nhận mình có cảm giác tốt. Và cảm giác hiện tại của tôi bây giờ là Tito sẽ trở thành vĩ nhân.
Trước đây tôi biết huấn luyện viên của Barca là người rất giỏi về chiến thuật đội hình. Nhưng sau trận hôm qua tôi còn biết ông khá giỏi bắt thóp suy nghĩ của đối phương. Từ đầu giải, chưa bao giờ Barca - cùng những con người như hôm qua - lại tràn lên dồn dập ngay từ đầu trận để dồn ép đối phương. Đây là việc cực lạ với một người vốn an toàn và cầu toàn từ trước đó. Trong 10 phút đầu, Barca đẩy tốc độ lên rất cao, dồn dập các pha bật nhả ở hai biên và khoét vào hai cánh bởi kỹ thuật cá nhân của các chú lùn. Mọi đường bóng phá ra hay tổ chức phản công ở hai biên của Bilbao bị bóp chết khi chưa kịp lên khỏi giữa sân. Toàn bộ khu vực giữa sân là nơi cắm trại của Busquets, Pique và Xavi. Iturraspe chỉ biết chạy, chạy và phạm lỗi ở giữa sân. Quanh số 8 không hề có đồng đội dù nhìn vào chiều cao thì rất dễ nhận ra họ. Đó là sản phẩm đặc trưng của lối chơi Barca mang lại khi bắt những người khổng lồ phải cúi mặt xuống đất nhìn bóng. Kết quả trận đấu là 2 bàn thắng đến từ 2 hậu vệ. Ta có thể nói gì ngoài phán xét rằng đó là kết quả của lối chơi tổng lực. Điều Tito đã làm là hạ gục Bielsa từ cách tiếp cận trận đấu đến cách gây bất ngờ cho toàn bộ hàng phòng ngự đối phương khi cự ly của họ trở lên quá ngắn mà lại không thể nhận ra ai sẽ can thiệp cản phá cho tới khi các cầu thủ chủ nhà tung chân sút bóng. Các học trò của Bielsa đã bị động hoàn toàn khi có đến 7 cầu thủ Barca áp sát khung thành. Bielsa cũng hoàn toàn bị động trước lối chơi vũ bão của Barca thay vì lờ đờ như mọi trận và ông hoàn toàn không nghĩ ra cách tự vệ khi khung thành của Bilbao đã bị xé nát. Người đánh bại được Bielsea về mặt chiến thuật rất hi hữu (theo tầm hiểu biết của người viết), nhưng Tito đã làm được ngay ở lần đối mặt đầu tiên.
Vậy Tito có gì đặc biệt? Chả có gì ngoài gương mặt nhăn nhó và đôi mắt sâu. Ông cũng chẳng giỏi hùng biện hay sở hữu siêu sức mạnh nín nhịn kiểu bố già như Pep. Thế mà ông vừa làm được một điều kỳ diệu là dẫn dắt Barca phá tan kỷ lục của một đội bóng siêu phàm. Barca đã trở thành vĩ đại. Vậy Tito có phải là một vĩ nhân không? Chúng ta nên học kinh nghiệm mà tay hâm mộ tôi đã kể bên trên y như cách Pele đã từng bấu víu khi phải nhận xét về Messi. Tito đã làm được một điều vĩ đại thì ông có thể làm được nhiều điều như thế trong tương lai. Barca thật may mắn khi sở hữu con người này. Ông bình luận không để tâm lắm vào kỳ tích vừa đoạt được và thấy vui khi mọi người nhắc. Thật xạo bà cố. Chắc chắn Tito đã nghiên cứu rất kỹ đối thủ và không ai máu chiến thắng hơn ông vào lúc này. Ông thừa sức để Messi phá kỷ lục ghi bàn từ vài tuần trước nhưng vẫn nhất quyết tính toán cho đường dài vì tầm nhìn của Tito đã nhận ra những thứ đó chỉ là chuyện vặt. Về điểm này thì Tito ăn đứt Pep: mạo hiểm và bảo thủ.
Vĩ nhân ở trong sân cỏ
Messi dùng chân trái nghiêng người đảo qua hậu vệ đối phương sau một động tác giả lừa anh chàng tội nghiệp đó. Băng quả bóng lướt ngang khung thành và tỉa lòng chân phải vào góc chết trước sự bất lực của Iraizoz và một trung vệ chưa kịp can thiệp. Nhìn pha xử lý đó có vẻ dễ dàng như đứa trẻ bóc viên kẹo và bỏ vào mồm nhai thích thú. Chẳng có gì đẹp và trong sáng hơn cảnh đó. Bàn thắng đó là tập hợp của hàng loạt pha bóng lộn xộn đầy phức tạp nhưng cuối cùng cầu thủ ghi bàn thì tự nhiên như điều hiển nhiên. Tito may mắn sở hữu trong tay một vĩ nhân trên sân cỏ, một rô bốt bậc cao mà trái đất chưa có công nghệ sản xuất và dĩ nhiên Tito hưởng lợi rất lớn từ vĩ nhân này. 84 bàn thắng trong thế giới bóng đá hiện đại. 84 bàn thắng trước các đối thủ luôn bu kín khung thành. 84 bàn thắng khi luôn phải sử dụng mọi kỹ năng xuất sắc nhất để vượt qua truy cản, để thoát khỏi đeo bám bởi nhiều cầu thủ đối phương. 84 bàn thắng với đa số đều ở đẳng cấp cao...Có lẽ kinh thánh bóng đá sẽ phải ghi lại rằng: Ngày thứ nhất chúa tạo ra quả bóng tròn để con người giải trí, ngày thứ hai chúa tạo ra các vĩ nhân để con người ganh đua, ngày thứ ba chúa lại tạo ra Messi để các vĩ nhân quây quần ngồi chơi tá lả giải trí. Thật vậy, công việc của các vĩ nhân thời xưa là ngồi đếm và bàn tán với nhau xem khi nào thì Messi bớt làm họ nổi tiếng đi. Có vẻ thời ấy hơi lâu xảy ra. Nhưng trước mắt Muller ơi, Messi đang ghé thăm ông đấy.
Vì Messi quá nổi bật nên chắc hẳn nhiều người suýt quên Barca cũng có nhiều tài năng. Hôm qua ta chứng kiến một phong độ đỉnh cao trở lại của hậu vệ cao kều Pique. Lên công, về thủ. Đánh chặn thông minh, cản phá hiệu quả và thậm chí đã ghi bàn. Gần cuối trận, bóng được tạt bổng vào cho Llorente. Nhưng chỉ cần một động tác che người nhẹ nhàng, Pique đã không cho Llorente có cơ hội tìm được điểm rơi chính xác và bóng được đỡ gọn gàng bằng đùi. Một pha bóng xuất sắc của trung vệ. Nhưng chưa hết. Pique đẩy bóng lên phát động phản công luôn. Đó là kiểu đá của một libero đã tiệt chủng. Anh dẫn bóng lều khều và bóng đến chân Messi. Chúng ta chứng kiến một loạt các pha phối hợp giữa bộ ba Pedro, Pique và Messi và chắc ai cũng nhớ Pique nhận được bóng cách khung gỗ Bilbao chục mét và đó là cơ hội rõ ràng để ghi bàn. Bất ngờ ở chỗ anh chàng cao kều lại chuyền bổng ngược lại cho chú lùn Messi băng lên đánh đầu trong sự theo kèm của hai hậu vệ. Bóng vọt xà và Messi đã không thể lập hattrick. Tito thật may mắn sở hữu một hậu vệ tinh tế, thông minh và đồng đội tuyệt vời. Nếu cứ đá với phong độ như thế này thì Pique sẽ là hậu vệ mơ ước nhất từ trước đến nay của Barca.
Một người nữa đã tỏa sáng. Đó là cầu thủ tôi không ấn tượng trong cả một quá trình. Cesc Fabregas. Pha bóng tỏa sáng nhất chính là đường chuyền cho hậu vệ Adriano băng lên tỏa sáng. Các bạn có nhớ Xavi, Iniesta có đường chuyền nào xé tan hàng phòng ngự đối phương, làm chôn chân tất cả và đủ lực xuyên qua hậu vệ mà vừa kịp tốc độ băng lên của đồng đội giúp họ chỉ việc tung sút là hồi nào không? Chắc chắn là không nhớ nổi vì quá lâu rồi Barca mới có một người chuyền được pha bóng trong cự ly hẹp với nhãn quan chiến thuật Ơrêka như vậy. Cám ơn Adriano đã dứt điểm thành công để tôn vinh được người chuyền bóng. Những pha chuyền bóng như thế giờ rất khó làm trước một boong ke và dĩ nhiên người làm được điều này sẽ phải được xếp vào hàng made in Barcabanana.
Một đội bóng bao gồm những ngôi sao. Hơn thế, đó là tập hợp của những cầu thủ xuất sắc nhất thì tự thân đó là đội bóng vĩ đại. Điều cốt yếu với chúng ta có lẽ là trông chờ vào một kết thúc đẹp để tôn vinh họ nhưng hình như họ không quan tâm lắm đến những vấn đề đó. Tính ra đó là điều giản dị nhất mà chúng ta có thể dành tặng họ. Đội bóng này là tập hợp của những con người giản dị nhất và chẳng có lý gì cản họ đưa đội bóng lên tầm vĩ đại. Mà những điều vĩ đại thì phải cần có những vĩ nhân thực hiện.
