Họ đã nói gì về anh
“Không ai đem lại nhiều cảm hứng trong đội bóng như anh, tất cả chúng tôi đều chiêm ngưỡng anh chơi bóng như đặc ân từ 1 thiên tài” – Bakero
“Anh là một cầu thủ có kỹ năng xuất sắc và thanh lịch nhất mà tôi từng biết, rất ít cầu thủ có thể lừa bóng như anh. Anh có thể làm trận đấu an bài hoặc xoay chuyển tình thế bằng 1 khoảnh khắc thiên tài” – Koeman.
“Một trong những cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu mà tôi từng biết, một người đàn ông lịch lãm, một số 10 cổ điển, rất ít cầu thủ làm được như vậy” – Stoichkov
“Anh là cầu thủ xuất sắc nhất tôi từng chơi cùng và là cầu thủ xuất sắc thứ 5 trong lịch sử bóng đá” – Romario
“Anh là cầu thủ xuất sắc nhất thế giới, không thể tin được khi anh không có danh hiệu cá nhân đó” - Goardiola.
“Rất ít người có thể khiến tôi cuốn hút vào trận đấu như anh. Có thể anh không được giới truyền thông đánh giá đúng mức, nhưng anh thực sự là bộ óc siêu việt. bậc thầy về những đường truyền không nhìn (blind pass) và những cú chọc khe không tưởng. Tôi chẳng bao giờ quên cú hất bóng cầu âu của anh trong trận với Osasuna loại bỏ toàn bộ hàng hậu vệ khiến công việc còn lại của Romario trở nên dễ dàng” – Ferrer
“Tại sao tôi ghi nhiều bàn như vậy ư? Do anh ta đấy” – Zamorano
“Anh là cầu thủ tuyệt vời nhất mà tôi từng chơi bóng cùng...” – Raul
Tất cả những danh thủ trên có thể ở những lứa tuổi khác nhau, đến từ những nền bóng đá khác nhau nhưng giữa họ đều có điểm chung là đã từng chơi bóng cùng anh, đã tận mắt chứng kiến những pha bóng để đời của 1 cầu thủ, một số 10 hoàn hảo theo phong cách cổ điển cuối cùng mà bóng đá đã sản sinh trong thập kỷ 90.
Định mệnh đã không cho anh có tên trong bất kỳ bảng vàng thành tích cá nhân nào, anh không ghi nhiều bàn thắng như Van Basten, Romario hay Stoichkov, anh không đem lại vinh quang cho đội tuyển như Baggio, Gullit hay Zidane. Những đội bóng anh thi đấu không làm mưa làm gió ở cúp C1 như Milan của thập niên 80 nhưng cả giới chuyên môn khi đó đã phải ngả mũ trước những đường kiến tạo kinh điển của anh, phải trầm trồ với óc tưởng tượng và tầm nhìn của anh. Chính anh chứ không phải ai khác, là hiện thân của Johan Cruyff thập kỷ 70, của Platini thập kỷ 80 là đại diện xuất sắc nhất cho Dream Team Barcelona thập kỷ 90. Anh chính là Michael Laudrup.
Những năm tháng ở Italia
Sinh ngày 15/6/1964 trong 1 gia đình có bố đã từng là tuyển thủ quốc gia, nhưng Đan Mạch - quê hương anh chưa bao giờ sản sinh những cầu thủ kỹ thuật đến vậy. Khi mới 19 tuổi, Laudrup đã được Juventus mua về (và cho Lazio mượn) như 1 phương án tấn công trong đội hình rất mạnh của họ. Năm 1985, Laudrup chính thức về thi đấu cho tân vô địch Châu Âu Juventus đúng lúc bộ đôi Platini - Boniek đang ở đỉnh cao phong độ trong khi quy định về số cầu thủ nước ngoài thi đấu không cho phép anh có mặt trên sân đủ nhiều để khẳng định giá trị. Hơn nữa, ở thời điểm đó, Platini – ông vua cả Châu Âu không có nhiều thiện cảm dành cho chàng cầu thủ trẻ 21 tuổi này, mặc dù vẫn luôn thừa nhận tài năng thiên bẩm của anh khi đã nhận xét "Anh ta là 1 tài năng lớn nhất mà tôi từng thấy. Một cầu thủ xuất sắc nhất ở sân tập nhưng chưa bao giờ thể hiện được như vậy trong suốt trận đấu".
Tuy nhiên, vượt qua tất cả những khó khăn này, Laudrup cũng để lại dấu ấn không nhỏ trong thời gian thi đấu tại Italy, để sau này, 1 đồng đội của anh tại Juve - Roberto Galia đã phải thốt lên : "Tôi đã từng đấu với Maradona, Platini và Baggio nhưng cầu thủ làm được nhiều điều không thể diễn tả được thì chỉ có Michael Laudrup".
Mexico 1986 và những World Cup không thể nào quên
Cũng vào quãng thời gian này, Giải Vô địch Thế giới tổ chức tại Mexico, cả thế giới đã được chứng kiến Đan Mạch (cùng Liên Xô) là 1 trong những hiện tượng của giải. Chiến thắng gây sốc 6-1 trước Uruguay và 2-0 trước người Đức có dấu ấn rõ nét của Laudrup cùng với cá đàn anh trong đội tuyển như Elkjaer Larsen, Soren Lerby đưa Đan mạch lọt vào vòng 2. Tại trận gặp Uruguay, gần như tất cả các bàn thắng của đội nhà đều xuất phát từ anh, nhưng tiêu biểu là 2 pha đi bóng xuyên thủng toàn bộ hàng hậu vệ bằng đôi chân ma thuật và nhãn quan tuyệt hảo đã giúp anh có bàn thắng đầu tiên tại World Cup và tạo cơ hội cho Elkjaer Larsen ghi bàn.
Mặc dù sự trớ trêu của số phận đã không cho Laudrup và đội Đan Mạch tiến xa ở các giải Thế giới, nhưng tại Pháp năm 1998, pha lốp bóng của Laudrup (khi đó đã 34 tuổi, trong trận thắng Nigeria 4-1) cho Ebbe Sand ghi bàn vẫn được giới chuyên môn đánh giá là 1 trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất giải, một pha bóng hội tủ đủ các yếu tố lịch lãm (anh thực hiện đường chuyền mà gần như không nhìn Ebbe), bất ngờ, chính xác, một nhãn quan chiến thuật xuất sắc của cầu thủ mang áo số 10 này.
Sự nghiệp quốc tế của Laudrup cũng khép lại tại đây (kéo dài 16 năm), sau trận đấu với Brasil (thua 2-3) nhưng cũng ghi dấu ấn của anh trong bàn thắng đầu tiên của Đan Mạch.
Trở thành linh hồn tại Camp Nou
Năm 1989, như một hệ quả tất yếu, Laudrup rời Italia sang Barcelona theo tiếng gọi của Cruyff, người đang cố gắng xây dựng một lối đá tổng lực, đẹp mắt, phù hợp hơn với phong cách thi đấu của anh. Với con mắt tinh đời, Cruyff không chỉ nhìn thấy ở Laudrup một mẫu cầu thủ trẻ, tốc độ, kỹ thuật mà còn nhìn thấy nhãn quan chiến thuật hiếm có của cầu thủ Đan Mạch này. Và thế là một Dream Team đã được xây dựng với hạt nhân là Laudrup. Trong phần lớn thời gian thi đấu cho Barca, hầu như mọi pha dàn xếp tấn công, mọi đường bóng gây đột biến đều qua chân cầu thủ này. Thực sự, không phải Guardiola, Stoichkov, Romario hay Koeman là cầu thủ quan trọng nhất đội bóng mà chính Laudrup với nhãn quan chiến thuật bậc thầy, kỹ thuật xử lý bóng điêu luyện, hoa mỹ mới là hạt nhân trong đội bóng của Cruyff. Vào thời điểm đó, Hoàng đế Beckenbauer đã phải thốt lên: "Pele là cầu thủ xuất sắc nhất thập niên 60, Cruyff xuất sắc nhất thập kỷ 70, Maradona xuất sắc nhất những năm 80 thì Laudrup xuất sắc nhất thập kỷ 90”.
Chính bằng bộ óc của Laudrup và cái chân trái của Stoichkov, Barca đã vô địch Liga 4 năm liên tiếp và lọt vào trận chung kết C1 năm 1992. Ở trận đấu đó, dù Koeman là người ghi bàn quyết định, nhưng giới chuyên môn đánh giá Laudrup mới là cầu thủ xuất sắc nhất trận khi có 2 đường chọc khe như đặt cho Stoichkov (trong đó có 1 tình huống sút trúng cột dọc).
Tuy nhiên mọi chuyện đã thay đổi khi có sự góp mặt của Romario, cầu thủ ngoài EU làm vị trí trong đội hình chính của Laudrup bị đe dọa (thời đó tại Liga, chỉ có 3 cầu thủ nước ngoài được quyền thi đấu trên sân) và có vẻ như mối quan hệ giữa anh và Cruyff gặp trục trặc dẫn đến anh bị bỏ rơi trong 2 trận quan trọng nhất mùa giải 1994-1995 trước Real Madrid (tại Camp Nou) và trận chung kết C1 với AC Milan. Ở trận Siêu Kinh điển, mặc dù chỉ được vào sân từ băng ghế dự bị và mang áo số 14 (ở thời điểm đó các cầu thủ dự bị thường không được chọn số áo của mình), anh cũng đóng góp vào 2 bàn thắng của đội nhà với chiến thắng 5-0 trong đó có 1 đường chuyền “không nhìn” (Blind pass) cho Romario ghi bàn – một đặc sản mang nhãn hiệu Laudrup. Nhưng trong trận chung kết C1, mọi chuyện có vẻ tồi tệ hơn khi anh không được ra sân trong đội hình chính và Barca thua tan tác 0-4 trước lối đá khoa học của người Ý. Sau trận đấu đó, “tầm quan trọng” của anh không vì thế mà giảm sút khi Capello đã nói một câu bất hủ: “Laudruplà cầu thủ tôi sợ nhất nhưng không được Cruyff sử dụng, đó là một sai lầm”
Những ngày cuối cùng của Laudrup tại Catalan đã điểm, mối quan hệ ngột ngạt và xấu đi trầm trọng với “ Thánh Johan” đã không thể giữ chân “bộ óc vĩ đại” ở sân Camp Nou, mặc dù đã có 20.000 chữ ký của Cule mong anh ở lại. Anh đã ra đi, đau đớn thay, cái đích đến lại là Bernabeu ...
... Và lại là linh hồn tại Bernabeu
Trong phút chốc, tình cảm các Cule dành cho anh trở thành nỗi tức giận không thể kiểm soát. Trận đấu đầu tiên khi quay lại Camp Nou đã biến thành thảm họa, khi mỗi lần chạm bóng của anh bị hơn 90.000 tiếng la ó và huýt sáo, trên khán đài la liệt tấm biển mang dòng chữ Judas – Kẻ phản Chúa. Sau trận, Valdano – HLV của Real đã nói với anh rằng : "Giờ tôi đã biết họ đã yêu mến cậu đến thế nào nên mới tức giận như vậy". Ngay cả người thày đáng kính của anh trong 5 năm, Thánh Johan trong một khoảnh khắc không làm chủ được bản thân, đã có hành động không đẹp khi hất bóng đi xa trước cánh tay xin bóng từ Laudrup ở ngoài đường biên dọc...
Nhưng cái cách Laudrup phản ứng lại người thày của mình không phải ở ngoài sân bóng, mùa giải đó, anh nhanh chóng trở thành thủ lĩnh trên hàng công của Real, là bộ óc, là chân chuyền số 1 tại Liga, là người truy rèn khả năng dứt điểm 1 chọi 1 của Zamorano và cậu bé con Raul. Báo chí thời đó (kể cả tại Việt Nam) đã phải giành những mỹ từ "thêu hoa dệt gấm", "đường kiến tạo xé nát hàng thủ..." để nói về những pha bóng có Laudrup tham gia. Đến "đối thủ bất đắc dĩ" của anh là Stoichkov đã phải thốt lên: "Hơn trăm bàn thắng mà tôi ghi, chắc có đến 50% từ những đường chuyền của Laudrup, chơi bên cạnh anh ta thật dễ dàng. Nhìn Zamorano thì rõ, Laudrup đã đến và Zamorano là một cầu thủ ghi bàn hàng đầu. Đôi khi tôi ghen tị với Ivan. Rất ít người được như thế, chắc chỉ Maradona, Schuster hay Roberto Baggio mà thôi. Đối với họ, đá bóng thật đơn giản mà đối phương chẳng thể tưởng tượng được"
Cũng như ở Barca, tại Real Madrid với nền tảng kỹ thuật và nhãn quan tinh tế, Laudrup thường xuyên có những đường chọc khe chính xác trước 6-7 cầu thủ phòng ngự đối phương để đồng đội đối mặt thủ môn ghi bàn. Chính anh đã góp phần lớn vào chiến thắng đậm đà nhất của Real trước Barca và là cầu thủ duy nhất tham dự 2 trận đấu Siêu kinh điển có tỷ số 5-0 mà đều là người chiến thắng. Nhớ lại những khoảnh khắc không thể quên đó, Laudrup thổ lộ: "Việc tôi chuyển sang Real không phải là một sự trả thù, mà chỉ đơn giản, tôi cần môi trường thi đấu đỉnh cao và không phải rời xa Tây ban Nha".
Ở tuổi 30, khi đã để lại những năm tháng đẹp đẽ nhất của cuộc đời tại xứ Catalan, khi đối diện với sự thật "không còn được trọng dụng", quyết định chia tay để sang đội bóng khác đẳng cấp tương đương là điều có thể hiểu được, nó cũng không khác nhiều so với sự ra đi của Schuster trước đó, Enrique hay Etoo sau này và khác hoàn toàn so với hành động của Luis Figo. Cũng vì lẽ đó, khi thời gian trôi qua, phần lớn các Cule đã không còn oán trách anh, những biểu ngữ quá khích đã không xuất hiện, sự kỳ thị, những tiếng la ó đã không còn khi anh quay về mái nhà xưa, nơi đã in dấu giày của anh trong từng đường bóng cách đây 20 năm.
Dư âm còn mãi
Thời gian qua đi, thế giới bóng đá đã tôn vinh rất nhiều ngôi sao kiệt xuất, thế hệ trẻ ngày nay chỉ biết được những pha hất bóng, những đường chuyền không nhìn, những cú gảy gót của Ronaldinho, những cú chọc khe thần sầu của Xavi, Messi qua cả rừng chân hậu vệ, họ chỉ nhớ những động tác qua người nhẹ nhàng như điệu vũ ba lê từ đôi chân của Zidane mà quên đi rằng, cách đây 20 năm, đã từng có 1 Laudrup là tổng hợp của tất cả bọn họ. Thậm chí những đường bóng kiến thiết từ đôi chân của anh còn duy trì được sự ổn định và chính xác hơn tất cả những Ronnie hay Zidane. Thậm chí những lứa cầu thủ thành danh như Xavi hay Iniesta và một phần nào đó là Messi chịu ảnh hưởng không nhỏ từ những pha "xâu kim" cả hàng thủ đối phương của Laudrup.
Cũng giống như trong môn tennis, khi cả thế giới tôn vinh những kỷ lục gia như Sampras, Agasi hay Federer, thì trong bóng đá, Laudrup là hiện thân của Stefan Edberg vậy, lịch lãm, kỹ thuật, và trí tưởng tượng phong phú bậc nhất.
Do vậy, người viết bài này không tham vọng có thể thuyết phục được các bạn trẻ về những điều kỳ diệu được tạo ra dưới đôi chân của Laudrup, mà chỉ chọn lọc 5 kỹ thuật tiêu biểu (trong rất nhiều kỹ thuật) được thực hiện rất nhiều lần trong cuộc đời cầu thủ của anh.
1. Kỹ thuật qua người
Với khả năng sử dụng đều cả hai chân, với trọng tâm có thể chuyển liên tục giữa trái và phải (giống Zidane), một trong những động tác qua người ưa thích của Laudrup là gạt (hoặc vê) bóng từ chân nọ sang chân kia làm lỡ trớn hậu vệ vào bóng trực diện
2. Kỹ thuật lốp (hất) bóng qua đầu:
Kỹ thuật này của Laudrup rất đặc biệt, anh là một trong những cầu thủ đầu tiên thể hiện kiểu chuyền này (trước Ronnie hay Zidane hơn chục năm). Với những cú chích, lốp hay hất bóng cầu âu, toàn bộ hàng hậu vệ đều bị loại bỏ khiến đồng đội lập tức có cơ hội đối mặt với thủ môn. Đây là "đặc sản" mang nhãn hiệu Laudrup vì trong cả sự nghiệp, không dưới 10 lần anh thực hiện thành công động tác này. Tiêu biểu có thể kể đến là bàn thắng của Ebbe Sand trước Nigeria tại World Cup 1998 hay bàn thắng của Romario trước Osasuna tại Liga.
3. Kỹ thuật chích má ngoài chân phải:
Mặc dù chơi đều cả hai chân, nhưng vào những tình huống cần sự chuẩn xác và nhanh, Laudrup thường có những cú chích má ngoài chân phải bổng để chọc khe cho đồng đội banwg lên ở tư thế đối mặt thủ môn. Đặc điểm của những cú chuyền này luôn có lực hợp lý, độ xoáy của quả bóng hợp với hướng chạy của đồng đội khiến họ không bị tình trạng "càng đuổi theo bóng, bóng càng chạy xa", những pha bóng kiểu này khá giống với Schuster và Maradona thời kỳ trước hoặc Waddle sau này.
4. Kỹ thuật đánh gót bật tường
Đây có lẽ là kỹ thuật đem lại sự phấn khích nhất đối với khán giả, điều mà Ronnie, Guti hay Ibra hay sử dụng. Nhưng khác tất cả, Laudrup sử dụng nhiều lần, phần lớn là những pha bật tường 1 chạm, thậm chí là pha bật tường chọc khe theo lối phối hợp 1-2. Bên cạnh đó, Laudrup còn có thể sử dụng động tác ở chính gót, má ngoài hoặc má trong tùy vào đường bóng cụ thể gây bất ngờ cho toàn bộ hàng phòng ngự đối phương.
5. Kỹ thuật chọc khe:
Đây có lẽ là kỹ thuật được Laudrup sử dụng nhiều nhất, là kỹ thuật đem lại tiếng tăm lẫy lừng cho anh và được các lứa cầu thủ sau này tại La Masia "học" nhiều nhất, đến mức Iniesta từng phải thốt lên rằng: "Ai là cầu thủ xuất sắc nhất trong lịch sử ư? Laudrup".
Ngay cả HLV Clemente khi chứng kiến những pha bóng huyền ảo của anh hết năm này sang năm khác cũng phải thừa nhận: "Michael Laudrup là cầu thủ thiên tài nhất thế giới mà tôi được chứng kiến, anh ta luôn là số 1, luôn là vậy”
Khi mà cả thế giới trầm trồ với những cú chọc khe của Xavi cho Torres, Alba (tại CK Euro 2008 và 2012) hay của Messi cho Abidal hay Pedro vào lưới Real Madridl, thì Laudrup đã thực hiện những pha chọc khe tinh tế và phức tạp hơn nhiều lần mà rất tiếc trong phạm vi bài viết này không thể liệt kê đầy đủ.
Thay lời kết
Bóng đá như một dòng sông không ngừng chảy mà ở đó lớp lớp những thế hệ cầu thủ được sản sinh ra, họ là những nghệ sĩ trên sân bóng đem lại niềm vui và đam mê cho người hâm mộ. Laudrup cũng vậy, anh đã từng "thêu hoa dệt gấm" như những Pele, Johan Cruyff, Platini hay Maradona trên sân cỏ trước đây để rồi theo tháng năm, những thế hệ đàn em Zidane, Ronaldinho, Xavi, Messi tiếp bước và không ngừng tạo ra những điều kỳ diệu. Có thể số phận đã không công bằng khi anh không có cho riêng mình một danh hiệu cá nhân, có thể anh sinh ra không phải là tâm điểm của giới truyền thông, có thể giới trẻ hiện nay ưa thích những thần tượng như Ronaldo, hay Rooney. Nhưng có một điều chắc chắn rằng, với những gì đã đóng góp cho bóng đá, hình ảnh Michael Laudrup lịch lãm, hào hoa, với nhãn quan thiên tài và kỹ thuật điêu luyện vẫn còn mãi trong lòng người hâm mộ.